IN A LITTLE APARTMENT (poem) - Adam Zagajewski - Poland

W MAŁYM MIESZKANIU

Pytam ojca: co robisz całymi dniami? Wspominam.

A więc w tym małym zakurzonym mieszkaniu w Gliwicach,
w niewysokim bloku,zbudowanym według sowieckiego wzoru,
w myśl zasady, że miasto powinno przypominać koszary
a pokoje mają być ciasne, żeby udaremnić konspiracyjne zebrania,
tam, gdzie niestrudzenie maszeruje staroświecki ścienny zegar,

odżywa prawie codziennie pogodny wrzesień 39, świst bomb,
ale także Ogród Jezuicki we Lwowie, błyszczący jak dawniej
zielonym światłem klonów i jesionów i małych ptaszków,
kajaki na Dniestrze, zapach wikliny i wilgotnego piasku,
upalny dzień, kiedy spotkałeś młodą kobietę, studentkę prawa,

i podróż wagonem towarowym na zachód do ostatniej granicy,
i bukiet z dwustu róż, który ofiarowali ci studenci
dziękując za to, że stanąłeś w ich obronie na wiosnę 68 roku,
i pewnie też epizody o których nigdy sie nie dowiem,
pocałunek kobiety, która nie została moją matką,

lęk i słodki agrest twojego dzieciństwa,obrazy wyjęte
z tej pogodnej otchłani, kiedy mnie jeszcze nie było.
Twoja pamięć pracuje w cichym mieszkaniu – w milczeniu,
systematycznie, pracujesz nad tym, żeby wskrzesić na moment
bolesny wiek dwudziesty.

IN A LITTLE APARTMENT

I ask my father, ‘What do you do all day?’ ‘I remember.’

So in that dusty little apartment in Gliwice,
in a low block in the Soviet style
that says all towns should look like barracks,
and cramped rooms will defeat conspiracies,
where an old-fashioned wall clock marches on, unwearied,

he relives daily the mild September of ’39, its whistling bombs,
and the Jesuit Garden in Lvov, gleaming
with the green glow of maples and ash trees and small birds,
kayaks on the Dniester, the scent of wicker and wet sand,
that hot day when you met a girl who studied law,

the trip by freight car to the west, the final border,
two hundred roses from the students
grateful for your help in ’68,
and other episodes I’ll never know,
the kiss of a girl who didn’t become my mother,

the fear and sweet gooseberries of childhood, images drawn
from that calm abyss before I was.
Your memory works in the quiet apartment – in silence,
systematically, you struggle to retrieve for an instant
your painful century.